Ayiti, yon peyi ki rich nan istwa ak kilti, divize an plizyè depatman administratif ki estriktire teritwa li epi ki reflete divèsite jeyografik ak kiltirèl li. Chak depatman gen karakteristik inik, kontribye nan richès nasyon an. Dekouvri 10 depatman Ayiti, karakteristik yo, ak wòl yo nan lavi peyi a.
Li atik la an :
HaïtiPeyi a divize an 10 depatman, tèt yo sibdivize an distri, komin ak seksyon minisipal. Òganizasyon sa a gen pou objaktif pou fasilite jesyon teritoryal ak desantralizasyon.
- Sipèfisi total Ayiti: 27,750 km².
- Popilasyon: Anviwon 12 milyon abitan, distribye inegal ant depatman yo.
Chak depatman se yon antite inik, ki karakterize pa jewografi li, ekonomi li ak kilti li.
HaïtiMen depatman ayisyen yo, akonpaye pa kapital yo:
1. Latibonit
- Kapital: Gonayiv.
- Patikilyè: Li te ye tankou pen agrikòl Ayiti gras a gwo plenn fètil li yo.
- Zòn: 4,984 km², pi gwo depatman nan peyi a.
2. Sant
- Kapital: Hinche.
- Patikilyè: Renome pou peyizaj montay li yo ak resous dlo li yo, sitou Lake Péligre.
3. Grand’Anse
- Kapital : Jérémie.
- Patikilyè: Pi popilè pou plaj li yo ak eritaj literè li yo, yo te kote li fèt anpil powèt ayisyen.
4. pwent tete
- Kapital: Miragoâne.
- Patikilyè: Kreye an 2003, li se youn nan depatman ki pi nouvo e ki gen mwens popilasyon ann Ayiti.
5. Nò
- Kapital: Okap.
- Karakteristik espesyal: Kay nan pi popilè Citadelle Laferrière, yon sit UNESCO eritaj mondyal la.
6. Nòdès
- Kapital: Fort-Liberté.
- Patikilyè: Yon depatman an plen devlopman ekonomik grasa pwoksimite li ak Repiblik Dominikèn.
7. Nòdwès
- Kapital: Port-de-Paix.
- Karakteristik espesyal: Li te ye pou Tortue Islet, ki te jwe yon wòl istorik nan epòk bato a.
8. Lwès
- Kapital: Pòtoprens.
- Patikilyè: Depatman ki pi peple, lojman kapital nasyonal la ak prensipal enstitisyon politik ak ekonomik yo.
9. Sid
- Kapital: Okay.
- Karakteristik espesyal: Li te ye pou plaj ki nan syèl la ak kanaval anyèl li yo.
10. Sidès
- Kapital: Jakmèl.
- Patikilyè: Renome pou sèn atistik ak kiltirèl li yo, osi byen ke kanaval kolore li yo.
Haïti- Pi gwo depatman: Latibonit, ak 4,984 km².
- Depatman ki pi piti a: Nòdès, ak 1,805 km².
- Depatman ki pi abitan: West, ak plis pase 4 milyon abitan.
- Depatman pi piti peple: Nippes, ak yon dansite pi ba akòz riralite li.
Depatman sa yo reflete divèsite jeyografik Ayiti, ant mòn, plenn, kòt ak forè.
HaïtiDepatman yo jwe yon wòl enpòtan nan òganizasyon lavi administratif, ekonomik ak sosyal Ayiti:
- Administrasyon: Chak depatman gen yon delege depatmantal ki reprezante Leta santral la.
- Ekonomi: Resous natirèl ak aktivite ekonomik yo varye de yon depatman nan yon lòt (agrikilti, touris, lapèch, atizana).
- Kilti: Chak rejyon gen pwòp tradisyon, mizik ak fèstivite ki anrichi eritaj nasyonal la.
Estrikti teritoryal sa a esansyèl pou satisfè bezwen lokal yo ak ranfòse devlopman kominote a.
Depatman Ayiti, ak richès natirèl ak kiltirèl yo, se yon envitasyon pou eksplore peyi a nan tout aspè li yo.
Èske w te janm vizite yon depatman ayisyen? Pataje eksperyans ou ak enpresyon ou nan kòmantè yo! Kite tèt ou enspire pa mozayik rejyon sa a ki bay Ayiti bote ak fòs li.
Facebook : https://www.facebook.com/haitiwonderland
Youtube : https://www.youtube.com/@haitiwonderland
Instagram : https://www.instagram.com/haitiwonderland/
Twitter : https://twitter.com/haitiwonderland
Linkedin : https://www.linkedin.com/in/haitiwonderland/
Ayiti, yo te rele "Pèl Zantiy yo", chaje ak plaj eksepsyonèl ki temwaye richès litoral li yo. Peyi Karayib sa a anchante vizitè yo ak peyizaj espektakilè li yo, dlo turkwaz ak Ospitalite inik. Plaj sa yo, vrè pyè presye natirèl, ofri eksperyans inoubliyab, konbine detant, avanti ak mèvèy. Dekouvri 7 plaj ayisyen ki pa rate yo ki mete aksan sou potansyèl touris ak ekolojik peyi a.
Depi kèk tan, enjenyè Certil Rémy te anonse avèk antouzyasm lage nouvo jwèt li a, kounye a yo te rele ofisyèlman "Kanbiz Toupatou". Detay sou jwèt enteresan sa a disponib kounye a sou sit entènèt ofisyèl Katkat Games: https://www.katkatgame.com/. Lè w plonje nan jwèt sa a, w ap antre nan yon vwayaj kiltirèl ak gastronomik atravè trezò Karayib la, sitou sa ki ann Ayiti. Eksplore kilti rich la, plonje tèt ou nan yon mond nan plezi natif natal gastronomik epi dekouvri asyèt tradisyonèl ak bon gou nan chak rejyon. Avanti sa a pwomèt yo dwe ekstraòdinè, ofri yon imèsyon san parèy nan trezò yo nan Ayiti. Soti nan Les Anglais rive nan La Tortue, chak vil travèse pral ofri pwòp defi gastronomik li yo, osi byen ke posiblite pou debloke souvni inik. Kolekte yo tout pou déblotché nouvo destinasyon epi kontinye avanti kaptivan sa a. Nan "Kanbiz Toupatou", w ap gen opòtinite tou pou w viv yon eksperyans touris inik nan kolekte kat souvni ki reprezante zansèt yo ak sit pi popilè ann Ayiti. Chak kat jeyografik pral pote ou pi pre metriz gastronomik epi pèmèt ou déblotché nouvo komin ekskiz. Likino ak Amarah pral de karaktè prensipal nan jwèt la, epi w ap oblije chwazi youn nan yo kòm yon gid pou avanti sa a gastronomik atravè diferan etap yo nan cuisine ayisyen an. Avèk plis pase 167 nivo enteresan pou déblotché, jwèt sa a ofri yon gwo defi pou vin yon mèt nan kilti ayisyen an. Kolekte souvni, pèfeksyone konpetans gastronomik ou epi pataje kreyasyon ou yo ak mond lan! Ou ka envite zanmi w tou pou yo rantre nan ou nan avanti gastronomik sa a, echanje souvni ak pataje konsèy. Prepare pou yon eksperyans eksepsyonèl nan lari trè aktif ak kilti vibran an Ayiti. Malgre ke jwèt la poko te lanse, ou ka deja rezève plas ou lè w ajoute adrès imel ou sou sit entènèt ofisyèl Katkat Games la. Ou pral pami premye moun ki enfòme lè li disponib pou telechaje. Pa rate opòtinite sa a pou w dekouvri Ayiti atravè "Kanbiz Toupatou", nouvo jwèt enteresan Certil Rémy ak ekip Katkat Games la. Avèk sit istorik li yo, atraksyon touris, cuisine bon gou, plaj ki nan syèl la ak kilti vibran, Ayiti ap tann ou pou yon avanti inoubliyab nan bijou sa a nan Zantiy yo.
Abòne ak bilten nou an pou w rete enfòme de tout aktivite nou yo ak aktyalite sou Ayiti.
Istwa Ayiti ak Lafrans se yon lejand konplèks ak tumultuous, ki make pa konfli, lit pou libète, ak enpak dirab sou tou de nasyon yo. Istwa sa a kòmanse nan 17yèm syèk la epi li kontinye rete nan relasyon kontanporen ant de peyi yo. Atik sa a eksplore moman kle relasyon istorik sa a, mete aksan sou sakrifis, lit, ak pwoblèm ekonomik ki te defini l.
Pandan plis pase 200 ane, Ayiti te kanpe nan kafou ant opòtinite ak esklizyon. Premye repiblik nwa nan mond lan te fèt nan yon revolisyon, li te fòje pa odas epi li te dote ak yon jewografi estratejik. Epoutan, akòz yon konbinezon enstabilite politik, entèferans ekstèn, ak move enfrastrikti, Ayiti te lontan rete izole de sistèm ekonomik mondyal yo ki favorize pwosperite. Men jodi a, sou kòt nò lapè a, ant Fò Libète ak Phaeton, yon nouvo posiblite parèt. Sa a se pa sèlman yon lòt pwojè èd. Sa a se pa yon inogirasyon senbolik. Sa a se tèminal Pò Chinourette la, yon pò kago ki te fonse e ki te planifye ak anpil atansyon e ki te kapab finalman mete Ayiti sou kat jeyografik la ankò, pa kòm yon moun ki resevwa jenewozite, men kòm yon aktè konpetitif nan komès mondyal la. Pò Chinourette se pi plis pase yon tèminal lojistik. Sa a se yon chanjman estratejik, kalite envestisman nan enfrastrikti ki fèt yon fwa nan yon syèk ki ka kreye djòb, ranfòse endistri yo, desantralize kwasans lan epi transfòme ekonomi yon nasyon antye. Avèk yon kapasite pou manyen jiska 3 milyon TEU pa ane nan lane 2040, sa a se pwojè pò ki pi anbisye nan listwa resan Ayiti. Men, vrè fòs li pa sèlman nan gwosè li, men nan sa li pèmèt yo libere.
Samdi 27 jiyè pase a, sant kiltirèl Pyepoudre, ki chita sou nimero 312 sou wout de Bourdon, te transfòme an yon veritab ruch kreyatif gras ak inisyativ Asosyasyon Kiltirèl Salon du Livre de Port-au-Prince ki rele ’’Viv nan pwoz ak pwezi’’ Evènman sa a, mete sou tèm "Ayiti, yon peyi ki abite nou", te kenbe pwomès li yo nèt. Rasanble jèn talan ki soti nan tout orijin pou eksprime jeni yo atravè chante, rap, slam, dans ak pwezi. Evènman atistik sa a te gen yon gwo siksè ak yon jèn piblik ki te vini an gwo kantite pou swiv aktivite a. Li te tou mete aksan sou angajman k ap grandi nan jèn ayisyen yo nan kilti.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
