Byenvini ann Ayiti, pèl Zantiy yo, kote istwa rich ak kilti pwosede ki vibwan melanje ak bèlte natirèl mayifik. Nich nan Karayib la, peyi sa a plen trezò pou dekouvri, ki ofri yon eksperyans natif natal pou vwayajè ki anvi pou nouvo sansasyon.
Nan dat 5 desanm 2024, Sant Kiltirèl Minisipal Emmanuel Charlemagne ouvri pòt li pou yon jounen inoubliyab ki dedye a listwa ak memwa pèp prekolonbyen Ayiti ak Karayib la. Ki gen tit "Survival Arawak, Taïnos, Ciboney", inisyativ kiltirèl sa a te rasanble pasyone, chèchè ak moun kirye nan yon atmosfè ki rich nan dekouvèt ak emosyon.
Festival Haïti en Folie se yon gwo evènman kiltirèl k ap fèt nan Monreyal, Quebec, pou selebre richès ak divèsite kilti ayisyen an. An 2024, evènman enkondib sa a ap fèt soti 24 pou rive 28 jiyè.
Ayiti, yo rele souvan "Pèl Zantiy yo", se yon peyi ki rich nan istwa, kilti ak bote natirèl. Sitiye sou zile Ispanyola, Ayiti ofri vizitè li yo yon eksperyans inik e inoubliyab. Dekouvri avèk nou bèl bagay ki genyen nan peyi sa a kaptivan.
Soup Joumou, yon plat tradisyonèl ayisyen, se pi plis pase yon plat yo manje pandan repa. Pou Ayisyen, soup sa a se yon vre senbòl lit y ap mennen pou libète ak idantite nasyonal yo. Atik sa a eksplore istwa, siyifikasyon, ak fason soup joumou kenbe yon plas esansyèl nan kilti ayisyen an.
Ayiti, yon peyi ki sitiye nan Karayib la, se yon destinasyon eksepsyonèl ki gen yon istwa rich, kilti vibran ak bèl peyizaj. Men yon lis moniman istorik ak bèl kote pou w vizite ann Ayiti pou w plonje w nan tè sa a ki chaje ak trezò.
Ayiti, yo rele pèl Karayib la, plen plaj idilik ak dlo kristal klè ak peyizaj mayifik. Men, pami trezò natirèl sa yo, gen yon kesyon ki poze souvan: ki pi bèl plaj ann Ayiti? Malgre ke chwa a depann de gou endividyèl yo, kèk plaj kanpe deyò pou bote eksepsyonèl yo ak cham inik.
Okap, bijou istorik Ayiti, se lakay yon relik achitekti kaptivan: Fò Pikolèt. Fwansè yo te konstwi nan fen 18tyèm syèk la, enpozan bastion sa a domine avèk majeste bè Okap la, e li temwen boukou listwa ayisyen an ak gwo batay pou endepandans la. Istwa Fò Pikolèt la byen lye ak istwa Ayiti, sitou nan epòk Revolisyon Ayisyen an. Pandan peryòd tumultuous sa a, lè esklav ak afran leve kont opresyon kolonyal, fò a te sèn nan batay sezon ak syèj feròs. Pafwa fòs fransè yo te itilize, pafwa revolisyonè ayisyen yo, Fò Picolet te temwen an silans evènman ki te fòme desten nasyon an. Ki fèt ak yon vizyon estratejik, fò a reprezante achitekti militè epòk li yo. Mi wòch epè li yo, kanon ki pozisyone estratejikman ak pwen de vi ki bay sou Bay la fè li yon bastion inpignable. Non li, Fort Picolet, rann omaj a Jeneral Louis Marie, Marquis de Picolet, gouvènè franse Okap nan fen 18tyèm syèk la. Jodi a, Fort Picolet rete pi plis pase yon senp moniman istorik. Se yon senbòl vivan nan rezistans ak detèminasyon pèp ayisyen an. Vizitè ki moute desann nan kraze li yo ka santi anprent istwa a epi kontanple rès yo nan yon sot pase tumultuous. Soti anlè, yon panoramique sou bè Okap disponib pou yo, ki ofri yon pèspektiv inik sou enpòtans estratejik kote sa a nan istwa maritim Ayiti. Kòm yon poto nan touris ayisyen an, Fort Picolet atire vizitè ki soti toupatou nan mond lan. Aura istorik li yo, konbine avèk bote natirèl anviwònman li yo, fè li yon destinasyon ki dwe wè pou rayisab istwa ak kilti. Plis pase yon atraksyon touris, Fort Picolet se yon temwayaj pikan sou lit san limit pou libète ak richès kiltirèl Ayiti. Pandan tout syèk yo, Fort Picolet te siviv tès tan an, raple tout moun ke libète se yon dwa inaliénable, difisil genyen ak prezève ak anpil atansyon. Nan eksplore ranpa li yo, kontanple kanon an silans li yo, vizitè yo jwenn yo plonje nan istwa a toumante nan Ayiti, yon istwa nan kouraj, rezistans ak espwa. Viv yon eksperyans ekstraòdinè nan vizit vityèl Fò Picolet: https://haitiwonderland.com/haiti-virtual-reality-ht/monuments-histoire/haiti--fort-picolet--visite-virtuelle/14
Kanaval ann Ayiti se yon selebrasyon enkondib ki enkòpore nanm vibran ak fèstivite peyi a. Chak ane, selebrasyon espektakilè sa a atire plizyè milye patisipan ak vizitè, kaptive pa enèji, kreyativite ak richès kiltirèl Ayiti. Se yon epòk kote mizik, dans ak tradisyon mare nan yon toubiyon lajwa ak fyète nasyonal. Plonje tèt ou nan mond mayifik Kanaval ayisyen an epi dekouvri tout sa ki fè li yon evènman inik.
Atik 2 Konstitisyon ayisyen an 1987, ki te amande an 2011, fè konnen koulè nasyonal yo se ble ak wouj. De koulè sa yo pa senp chwa ayestetik; yo enkòpore istwa, kilti ak aspirasyon pèp ayisyen an. Ann plonje nan siyifikasyon yo pi fon ak en ki asosye ak koulè ikonik sa yo. q~ATIK 2: Koulè nasyonal yo se: ble ak wouj.~q
Ayiti, yon peyi ki rich nan istwa ak kilti, divize an plizyè depatman administratif ki estriktire teritwa li epi ki reflete divèsite jeyografik ak kiltirèl li. Chak depatman gen karakteristik inik, kontribye nan richès nasyon an. Dekouvri 10 depatman Ayiti, karakteristik yo, ak wòl yo nan lavi peyi a.
Ayiti, ki rich nan istwa ak kilti, selebre plizyè jou fèt nasyonal pandan tout ane a. Selebrasyon sa yo reflete idantite ak detèminasyon pèp ayisyen an, ki make moman kle nan istwa yo epi onore tradisyon yo. Aprann sou fèt nasyonal ki pi enpòtan an Ayiti, siyifikasyon yo ak fason yo selebre yo.
Ayiti, ki chita sou pati lwès zile Ispanyola nan Karayib la, souvan asosye ak istwa rich ak konplèks li. Sepandan, pi lwen pase aspè kiltirèl ak istorik li yo, Ayiti se lakay yo nan yon divèsite remakab nan fon ak flora ki merite yo dwe eksplore ak prezève. Atik sa a mete aksan sou richès ekolojik Ayiti a, mete aksan sou flora ak fon inik li yo. Fon: Ayiti se lakay yo nan yon varyete de espès bèt, kèk nan yo ki endemik nan zile a. Fore twopikal nan peyi a se lakay yo nan yon gwo divèsite nan zwazo. Mòn rezistan yo bay abita apwopriye pou espès ki ra. Dlo ki antoure Ayiti yo rich tou nan divèsite biyolojik. Koray kolore, pwason twopikal ak tòti lanmè jwenn refij nan resif koray yo sou kòt la. Efò konsèvasyon yo enpòtan anpil pou pwoteje ekosistèm maren frajil sa yo epi prezève lavi maren. Flora: Peyizaj Ayiti yo dekore ak yon gran varyete plant ak flè. Fore twopikal yo se kay pye bwa Majestic, Pine Ispanyola a ak pye chiklèt la. Forè sa yo jwe yon wòl esansyèl nan règleman klima ak prezèvasyon divèsite biyolojik. Plèn kotyè yo chaje ak pye palmis, ki gen ladan palmis wayal ann Ayiti. Jaden botanik yo, tankou Jardin Botanique des Cayes, se yon paray vèt kote ou ka admire yon gran varyete plant twopikal, kèk ladan yo endemik nan rejyon an. Ayiti, ak flora ak fon inik li yo, se yon bèl pyè ekolojik ki merite pou yo konsève pou jenerasyon kap vini yo. Konsyantizasyon, konsèvasyon ak devlopman dirab se eleman kle pou asire siviv richès natirèl sa a. Lè l envesti nan pwoteksyon anviwònman li, Ayiti ka non sèlman prezève eritaj ekolojik li, men tou, ankouraje touris dirab epi ranfòse rezistans ekosistèm li yo devan defi mondyal yo.
Dimanch 6 avril 2025, Karibe Convention Center nan Juvénat tounen yon veritab tanp kiltirèl pou fèmen 18yèm edisyon Festival Entènasyonal Jazz Pòtoprens (PAPJAZZ). Ane sa a, festival la te dewoule sou tèm "PAP JAZZ it UP", e se te nan twa sit ki sitiye prensipalman nan komin Pétion-Ville ke festival sa a te dewoule antyèman. Yon referans fèt nan Kwartye Latin, nan Sant Kiltirèl Ayiti-Brezil ak nan Otèl Karibe. Akòz sitiyasyon ki pa twò bon nan sant vil Pòtoprens nan dènye tan yo, yo te oblije abandone sit Enstiti Franse a. Sepandan, nou ka toutafè kalifye 18yèm edisyon Pap Jazz sa a kòm yon siksè. Se vre, festival sa a ki deja tounen yon evènman enpòtan nan ane ayisyen an, te make ane sa a sitou pa gwo rezilyans ak tenasite òganizatè yo ki te kapab adapte yo ak ritm peyi a pou yo ka satisfè festivalye fidèl yo. Malgre kontèks difisil la, festivalye sa yo pa t kite okenn opòtinite pou yo sove soti nan lavi difisil yo gras a mizik. Li enpòtan tou pou sonje ke 18yèm edisyon Pap Jazz la te reyalize apre de fwa li te repoze, nan kòmansman ane sa a, kote dènye a menm te fèt nan mwa mas paske de ensekirite. Se konsa, li apwopriye pou nou kalifye reyalizasyon moniman Foundation Haïti Jazz ak patnè yo kòm yon eksploatasyon eksepsyonèl, paske yo pa t dekouraje e yo te montre yon tenasite eksepsyonèl, pandan y ap adapte yo pou ofri Pòtoprens ak anviwònman li yo moman sa a nan devlopman, malgre doulè gwo vil la, atravè mizik. Yon pwogram ki sou nivo Ane sa a, òganizatè Pap Jazz yo te mete anpil aksan sou sa ke festival la dwe eksepsyonèl. Lè yo konsidere sitiyasyon difisil peyi a ap travèse depi kèk tan, Joelle Widmaier, direktè atistik festival la, te mete aksan sou depi nan konferans pou laprès ke yo te konsyan de sitiyasyon sa a. Se poutèt sa ane sa a, anplis atelye ak pèfòmans atis yo, te gen inisyativ tankou "Jazz pour Timoun" (Jazz pou timoun), "Jazz pour les enfants déplacés à cause de la violence dans les camps" (Jazz pou timoun deplase akòz vyolans nan kan), oswa "Mur de l’engagement" (Miray Angajman). Dènye inisyativ la te gen pou objektif ankouraje festivalye yo pran angajman pou byennèt peyi a atravè yon mesaj ekri ke yo ta pataje pita sou rezo sosyal.
Joseph-Auguste Anténor Firmin te fèt 28 oktòb 1850 Okap, nan yon Ayiti ki te fèk emansipe anba jouk kolonyal la, li te mouri 19 septanm 1911 a laj 60 an nan ekzil. Li se san dout youn nan figi entelektyèl ki pi anblèm nan tan li. Lavi li, ki make pa yon karyè eksepsyonèl nan domèn politik, literè ak diplomatik, montre jeni yon entelektyèl ayisyen ki gen kontribisyon ki kite yon mak ki pa efase sou listwa.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
