Kounye a, Ayiti ap fè vwa jèn li yo tande sou sèn entènasyonal la! Depi 14 septanm, John Wesley Désir, Direktè Kominikasyon ak Teknoloji nan KOZE JÈN YO, ap reprezante Ayiti nan 24yèm Inivèsite pou Jèn ak Devlopman (UYD) la, k ap dewoule nan peyi Espay jiska 21 septanm 2025.
Evènman entènasyonal sa a, òganize pa Konsèy Ewòp la, an patenarya ak UNESCO, PNUD, ak Sant Nò-Sid la, reyini plis pase 200 jèn, ekspè, ak moun k ap pran desizyon atravè lemond sou tèm nan:
"Ranfòsman Jèn pou Sekirite Dijital."
Li atik la an :
John Wesley ap patisipe semèn sa a nan yon kou fòmasyon entènasyonal sou Alfabetizasyon Medya pandan Eleksyon yo, yon inisyativ PNUD ak UNESCO ap dirije. Diskisyon ak atelye yo konsantre sou:
- Konbat dezenfòmasyon ak fo nouvèl,
- Ranfòse patisipasyon politik jèn yo,
- Itilizasyon medya kòm zouti edikasyonèl,
- Pwomosyon entegrite enfòmasyon nan pwosesis elektoral yo.
Lè l patisipe aktivman nan diskisyon sou sekirite sibernetik, sitwayènte dijital, ak pwoteksyon enfòmasyon pandan eleksyon yo, John Wesley mete aksan sou defi ak aspirasyon jèn Ayisyen yo.
Prezans KOZE JÈN YO nan UYD 2025 demontre angajman kontinyèl òganizasyon an pou:
- Defann dwa ak enterè jèn yo,
- Pote vwa Ayiti sou sèn entènasyonal la,
- Enspire jèn yo pou yo patisipe nan bati yon demokrasi ki pi enklizif e ki pi an sekirite.
Pandan atelye ak konferans yo ap kontinye nan Espay, KOZE JÈN YO konfime angajman li pou konbat dezenfòmasyon epi ankouraje enklizyon jèn yo nan pwosesis pran desizyon yo.
Tout ekip la swete John Wesley anpil siksè nan misyon sa a, ki mete jèn Ayisyen yo nan kè solisyon mondyal yo pou yon espas dijital ki pi an sekirite e ki pi demokratik.
Facebook : https://www.facebook.com/haitiwonderland
Youtube : https://www.youtube.com/@haitiwonderland
Instagram : https://www.instagram.com/haitiwonderland/
Twitter : https://twitter.com/haitiwonderland
Linkedin : https://www.linkedin.com/in/haitiwonderland/
Ayiti, ofisyèlman Repiblik Ayiti (Ayiti an kreyòl), se yon peyi nan Gran Zantiy yo. Avèk yon zòn nan apeprè 27,750 kilomèt kare, li se twazyèm pi gwo peyi nan Karayib la apre Kiba ak Repiblik Dominikèn. Ayiti pataje yon fwontyè tè 360 kilomèt ak Repiblik Dominikèn, sa ki ranfòse lyen ak distenksyon kiltirèl ant 2 nasyon ki koabite sou zile Ispanyola. Litoral Ayiti a lonje apeprè 1,770 kilomèt, fwontyè Oseyan Atlantik la nan nò ak Lanmè Karayib la nan sid. Zile sa a plen trezò istorik, bèl peyizaj natirèl ak yon kilti pwosede ki vibwan vo eksplore. Dekouvri gem Karayib sa a avèk nou.
Sant Miz Ayiti a, an patenarya ak Ministè Edikasyon Nasyonal ak Fòmasyon Pwofesyonèl (MENFP), ansanm ak plizyè lòt enstitisyon nasyonal ak entènasyonal, lanse ofisyèlman 4yèm edisyon Konkou Nasyonal Disètasyon li an. Inisyativ anyèl sa a, ki gen pou objektif ankouraje jèn yo pou yo panse yon fason kritik epi pou yo vin sitwayen, konsantre ane sa a sou yon sijè aktyèl: "Dwa a edikasyon an Ayiti." Atravè edisyon sa a, Sant Miz la vle ankouraje refleksyon angaje nan mitan elèv Ayisyen yo, ki kapab kesyone reyalite sistèm edikasyon nasyonal la. Pou sa, yo te revele sèt sijè disètasyon chwazi ak anpil atansyon, chak youn abòde yon aspè esansyèl oswa kontwovèsyal sou dwa a edikasyon nan kontèks Ayisyen aktyèl la.
Abòne ak bilten nou an pou w rete enfòme de tout aktivite nou yo ak aktyalite sou Ayiti.
Jedi 14 novanm 2024 sa a, jèn slammer Youven Beaubrun, Beven sou non sèn li, kalifye Ayiti, pou premye fwa nan listwa li, pou final koup du mond Slam la. Konpetisyon sa a, ki rasanble pi bon slammers yo sou planèt la, te dewoule sou tè Afriken, pi jisteman nan Togo. Nan yon peyi ki kenbe nan gòj, yon peyi k ap mouri depi nan kòmansman rive nan bout, anba eksplwa danjere yon sèten pati ame ak jèn li, pèfòmans ekstraòdinè Beven nan konpetisyon sa a fè yon rezonans ak eko nan tout chante nan peyi a, nan. swaf dlo a pou bote. Beven se senbòl yon jèn ki refize bay nan dezòd ki antoure figi manman li. Atizay, slam ke yo te domèn espesyalizasyon li yo, yo itilize nan pi bon fason posib pou enspire espwa. E kontinye kwè ke yon peyi ki te fè 1804 pa kapab peye liks pou l ap koule tèlman fò devan istwa imen. "Se ak fyète ke mwen avanse nan konpetisyon sa a. Sitou ak kriz la k ap pase nan peyi a nan moman sa a. Kalifikasyon mwen pou final la se yon siy etènèl nan espwa, ki konfime lefèt ke tout bagay nan peyi sa a pa pral fini nan lanmò, "te slammer a te di nou anvan ou ale nan konpetisyon nan final la. Final la te dewoule samdi 16 novanm 2024, kote Beven te gen chans pou l byen reprezante peyi ki te kraze l la nan papòt yon viktwa mondyal, yon viktwa ki si li te fèt, li t ap inisyal nan non tout yon pèp. , nan kous la absoli nan fè fas a yon gwo dezòd ki sèlman rèv nan toufe li. Malgre li pa rive ranpòte koup sa a (ki fini an sizyèm plas nan klasman jeneral la), chanpyon slam ayisyen an te gen tan enspire tout yon peyi pandan gwo vwayaj li nan konpetisyon sa a. Se sèlman yon ranvwa, pwochen fwa viktwa pral reyalize pou asire w.
Ayiti okipe yon plas inik ak ikonik nan listwa mondyal la kòm premye Repiblik nwa endepandan. Reyalite istorik sa a, ki anrejistre nan annal mond lan, se yon sous fyète pou pèp ayisyen an ak yon enspirasyon pou mouvman libète ak egalite atravè syèk yo. Ann dekouvri ansanm evènman ki te mennen nan fe istorik sa a ak enpak li sou sèn entènasyonal la.
"Phone Free Day" se yon inisyativ yon gwoup jèn ki te dirije pa slammer Jean Wood Jude. De premye edisyon yo te fèt respektivman sou 30 septanm ak 29 oktòb 2024 nan Kenscoff. Pwochen edisyon an prevwa pou 30 novanm, toujou nan vil Kenscoff, anlè Pétion-Ville. Pratik la gen entansyon inovatè, nan lefèt ke li bay yon fondasyon ideyal pou piblik la (jeneralman jèn) ki fasilite entèkoneksyon yo, garanti yo yon pi bon koneksyon ak liv, jwèt tradisyonèl yo, ak nati a Fertile nan Kenscoff.
Edikanèt se yon òganizasyon ki angaje nan edikasyon an lang kreyòl ayisyen sou entènèt. Li te fonde an 2019 nan Lise Toussaint Louverture. Òganizasyon an ap travay pou mete lang kreyòl la an valè, bay li rekonesans epi ankouraje itilizasyon li nan tout espas edikatif, sosyal ak enstitisyonèl peyi a. Se twa jèn militan ki angaje pou koz sa a ki mete l sou pye: Luc Cadet FIGARO, Alan Joe JEAN, ak Marcus JUSMA. Depi kòmansman, Edikanèt te fikse tèt li kòm misyon prensipal pou ankouraje ansèyman an kreyòl nan tout zòn peyi a; ekri materyèl pedagojik an kreyòl; konbat diskriminasyon lengwistik kont moun ki pale kreyòl; epi fè kreyòl tounen yon lang enstriksyon, kilti ak prestij. Inisyativ sa a soti nan yon konsyans sou jan lang kreyòl la toujou mete sou kote nan sosyete ayisyen an. Dènye gwo aksyon yo te fè se te yon konkou jeni ki te fèt pandan mwa jiyè 2025, sou konesans jeneral: listwa Ayiti, jeografi, kilti ayisyen, matematik, grama kreyòl, ak lòt matyè ki gen rapò ak aprantisaj an kreyòl. Roobens D. Victor te ranpòte premye pri sou 113 patisipan.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
