Dimanch 6 avril 2025, Karibe Convention Center nan Juvénat tounen yon veritab tanp kiltirèl pou fèmen 18yèm edisyon Festival Entènasyonal Jazz Pòtoprens (PAPJAZZ). Ane sa a, festival la te dewoule sou tèm "PAP JAZZ it UP", e se te nan twa sit ki sitiye prensipalman nan komin Pétion-Ville ke festival sa a te dewoule antyèman. Yon referans fèt nan Kwartye Latin, nan Sant Kiltirèl Ayiti-Brezil ak nan Otèl Karibe. Akòz sitiyasyon ki pa twò bon nan sant vil Pòtoprens nan dènye tan yo, yo te oblije abandone sit Enstiti Franse a. Sepandan, nou ka toutafè kalifye 18yèm edisyon Pap Jazz sa a kòm yon siksè. Se vre, festival sa a ki deja tounen yon evènman enpòtan nan ane ayisyen an, te make ane sa a sitou pa gwo rezilyans ak tenasite òganizatè yo ki te kapab adapte yo ak ritm peyi a pou yo ka satisfè festivalye fidèl yo. Malgre kontèks difisil la, festivalye sa yo pa t kite okenn opòtinite pou yo sove soti nan lavi difisil yo gras a mizik. Li enpòtan tou pou sonje ke 18yèm edisyon Pap Jazz la te reyalize apre de fwa li te repoze, nan kòmansman ane sa a, kote dènye a menm te fèt nan mwa mas paske de ensekirite. Se konsa, li apwopriye pou nou kalifye reyalizasyon moniman Foundation Haïti Jazz ak patnè yo kòm yon eksploatasyon eksepsyonèl, paske yo pa t dekouraje e yo te montre yon tenasite eksepsyonèl, pandan y ap adapte yo pou ofri Pòtoprens ak anviwònman li yo moman sa a nan devlopman, malgre doulè gwo vil la, atravè mizik. Yon pwogram ki sou nivo Ane sa a, òganizatè Pap Jazz yo te mete anpil aksan sou sa ke festival la dwe eksepsyonèl. Lè yo konsidere sitiyasyon difisil peyi a ap travèse depi kèk tan, Joelle Widmaier, direktè atistik festival la, te mete aksan sou depi nan konferans pou laprès ke yo te konsyan de sitiyasyon sa a. Se poutèt sa ane sa a, anplis atelye ak pèfòmans atis yo, te gen inisyativ tankou "Jazz pour Timoun" (Jazz pou timoun), "Jazz pour les enfants déplacés à cause de la violence dans les camps" (Jazz pou timoun deplase akòz vyolans nan kan), oswa "Mur de l’engagement" (Miray Angajman). Dènye inisyativ la te gen pou objektif ankouraje festivalye yo pran angajman pou byennèt peyi a atravè yon mesaj ekri ke yo ta pataje pita sou rezo sosyal.
Apre plizyè mwa sispansyon, kwazyè nan Labadie, youn nan destinasyon touristik ki pi popilè ann Ayiti, yo prevwa rekòmanse nan mwa oktòb 2024. Frantz Duval, yon moun enpòtan nan jounalis ayisyen, fèk pataje nouvèl ankourajan sa a sou platfòm X (ansyen Twitter). Anons sa a, konfime pa Le Nouvelliste atravè yon sous ki pwòch konpayi an jere Quai de Labadie, mete yon fen nan yon peryòd ensètitid make pa mwa nan entèripsyon nan aktivite touris nan bijou sa a.
Ayiti, pèl Zantiy yo, se yon peyi ki rich nan istwa ak kilti. Jou ferye piblik li yo se moman selebrasyon, komemorasyon ak refleksyon sou sot pase bèl pouvwa li yo. Chak dat gen yon siyifikasyon espesyal, plonje Ayisyen nan yon atmosfè fèstivite ak memorab. b~1ye janvye: Jounen Endepandans Nasyonal ak Nouvèl Ane~b 1ye janvye se yon jou doubl espesyal an Ayiti. Yon bò, se Jounen Endepandans Nasyonal la, ki komemore viktwa esklav ayisyen yo sou fòs kolonyal franse yo an 1804. Yon lòt bò, se lavèy nouvèl ane a, ki make kòmansman yon nouvo ane ki chaje ak pwomès ak lespwa. b~2 Janvye: Fèt Zansèt yo~b 2 janvye dedye a memwa zansèt yo. Se yon opòtinite pou Ayisyen sonje rasin yo, selebre eritaj kiltirèl ki pase de jenerasyon an jenerasyon. b~Fevriye: Kanaval, Lendi Gras, Madi Gras, Mèkredi Sann~b Mwa fevriye a make pa Kanaval, youn nan fèstivite ki pi kolore e ki pi dinamik ann Ayiti. Lari yo ranpli ak parad, mizik vivan ak dans sovaj. Mardi Gras se akimilasyon kanaval, ki te swiv pa sann Mèkredi, ki make kòmansman Karèm la. b~Avril: Pak, Jedi Sant, Vandredi Sen~b Selebrasyon Pak ann Ayiti gen ladann tradisyon relijye Jedi Gran ak Vandredi Sen. Se yon moman lapriyè ak refleksyon pou anpil Ayisyen. b~1 Me: Jounen Agrikilti ak Travay~b 1ye me dedye pou selebre travay ak enpòtans agrikilti nan lavi peyi a. Se yon opòtinite pou rekonèt efò travayè yo ak mete aksan sou sektè agrikòl la. b~18 me: Festival Drapo~b Jounen Drapo a selebre drapo ayisyen an, yon senbòl endepandans ak fyète nasyonal la. Ayisyen onore koulè yo epi sonje kouraj zansèt yo nan batay pou libète. b~23 me: Jounen nasyonal souverènte~b Jou sa a komemore rekonesans souverènte ayisyen an pa Frans an 1805. Se yon moman fyète nasyonal ak reyafime endepandans. b~Me - Out: Asansyon~b Asansyon an selebre ant Me ak Out, yon festival relijye ki make Asansyon Jezikri nan syèl la. b~Jen: Fèt Dye~b Fèt Dye, ke yo rele tou fèt kò ak san Kris la, se yon selebrasyon relijye enpòtan nan mwa jen. b~15 out: Sipozisyon Mari~b Sipozisyon Mari a se yon jou fèt kretyen ki make Asansyon Vyèj Mari a nan syèl la. Li fete ak ferve an Ayiti. b~20 septanm: anivèsè nesans Jean-Jacques Dessalines~b Dat sa a komemore nesans Jean-Jacques Dessalines, youn nan zansèt fondatè Ayiti yo e yon lidè kle nan lit pou endepandans la. b~17 oktòb: Lanmò Desalin~b 17 oktòb se yon jou komemorasyon lanmò Jean-Jacques Dessalines, ki raple enpak li sou istwa ayisyen an. b~1ye novanm: Jou tout Sen ~b Jou tout Sen se yon jou fèt relijye ki onore tout sen, selebre ak lapriyè ak vizit nan simityè. b~2 Novanm: Jou Mouri~b Jounen tout nanm yo se yon opòtinite pou rann omaj a moun ki mouri yo nan dekore tonm ak patisipe nan seremoni relijye yo. b~18 novanm: Komemorasyon batay Vertières~b Jou sa a onore viktwa desizif ayisyen an nan batay Vertières an 1803, ki te make fen okipasyon fransè a. b~Desanm 5: Jounen Dekouvèt~b 5 desanm selebre dekouvèt zile a pa Christopher Columbus an 1492. b~25 desanm: Nwèl~b Selebrasyon Nwèl ann Ayiti make pa reyinyon fanmi, manje fèt ak tradisyon relijye. Jou ferye ann Ayiti se pi plis pase repo nan lavi chak jou; sa yo se moman ki enkòpore nanm ak rezistans nan yon pèp. Chak selebrasyon bay yon opòtinite pou reyini ansanm, sonje sot pase a epi gade nan lavni ak espwa ak detèminasyon.
Yon fwa yo te rele "pèl Zantiy yo", Ayiti se yon zile fètilite remakab, yon destinasyon kaptivan ki konbine bote natirèl espektakilè ak yon istwa rich ak konplèks. Li fè pati Gran Zantiy yo ansanm ak Kiba, Pòtoriko ak Jamayik. Nich ant de Amerik yo, sou wout Kanal Panama a, nasyon zile sa a se yon trezò byen konsève, ki ofri vizitè yo yon melanj inik nan peyizaj bèl, kilti vibran ak eritaj istorik.
Moïse François se yon jèn jounalis ayisyen, powèt ak etidyan lalwa nan Inivèsite Leta Ayiti. Li te fèt 13 novanm 1999 nan Pòtoprens e li se pi gran nan yon fanmi ki gen twa timoun. Li te grandi ant vil li a ak Camp-Perrin, yon ti vil nan sid Ayiti. Moïse François se yon jèn ayisyen ki gen yon karyè akademik ak pwofesyonèl remakab, ki montre yon pasyon pwofon pou literati, jounalis, angajman sosyal ak jistis. Li enkòpore kalite jèn dinamik ke swaf pou nenpòt gwo sosyete imen mande. Moyiz reklamasyon sitou yo dwe yon tope nan peyi yo nan liv li li. "Literati, sa ki libere ou, se premye kote mwen rete. Mwen te frekante Prag anba okipasyon Sovyetik Milan Kundera, gras a literati li yo, pi bon pase kèk kwen nan Pòtoprens, vil mwen an, anpil nan. li te plonje nan laterè ak laperèz konstan, "li te di. Gwo kilti literè li te kontribiye anpil nan lespri ouvè li, siviv li nan peyi sa a ak kreyativite enpresyonan li.
Nan fen 18tyèm syèk la, Saint-Domengue (kounye a Ayiti) se te yon koloni fransè pwospere, ki te pwodwi anpil nan sik ak kafe nan mond lan grasa travay fòse esklav Afriken yo. Richès sa a te baze sou yon sistèm plantasyon brital, kote esklav yo te andire kondisyon lavi iniman. Tansyon sosyal yo te wo, agrave pa inegalite rasyal ak represyon vyolan sou esklav kolon yo. Fè fas ak opresyon sa a, esklav pa janm sispann reziste. Maron yo, esklav chape yo, te mennen atak kont plantasyon yo epi kenbe sant rezistans nan mòn yo. Revolisyon fransè 1789 la, avèk ideyal libète, egalite ak fratènite, te fè yon rezon tou pami esklav Sendomeng yo, ki te reveye aspirasyon pou emansipasyon.
Ayiti, yon peyi ki rich nan istwa ak kilti, te gen plizyè non pandan syèk yo, chak reflete yon peryòd enpòtan nan evolisyon li. Non sa yo revele idantite a chanje nan zile a, soti nan epòk pre-Kolonbyen rive jodi a. Ann dekouvri ansanm diferan non teritwa anblèm sa a te genyen ak siyifikasyon yo.
Ayiti te fè yon abondans sou sèn nan mond lan nan seremoni ouvèti Je Olenpik 2024 yo nan Pari, te kaptire atansyon ak rad sansasyonèl. Inifòm atlèt ayisyen yo, ke Forbes konsidere kòm twazyèm pi remakab epi aklame pa lòt magazin, te depase sa yo nan anpil nasyon enfliyan nan mòd ak konsepsyon. Rekonesans sa a se rezilta yon kolaborasyon eksepsyonèl ant designer vizyonè Stella Jean ak atis ki renome entènasyonalman Philippe Dodard. Jodi a ann plonje nan mond lan nan Stylist talan Stella Jean la.
Ayiti, yon peyi Karayib ki gen yon istwa konplèks ak yon peyizaj varye, souvan yo wè nan kliche ki pa reflete richès ak divèsite kilti li ak pèp li. Twò souvan, nou bliye wè Ayiti nan tout grandè li, kòm yon nasyon ki gen yon eritaj inik, yon rezistans enpresyonan ak yon potansyèl ki poko eksplwate. Nan atik sa a, nou pral kraze estereyotip epi prezante w yon lòt bò peyi Dayiti, ki plen bèlte, istwa ak espwa.
Ete an Ayiti se yon sezon majik kote solèy la klere byen klere, plaj briyan envite ou detann, ak destinasyon iconik revele richès kiltirèl yo. Zile Karayib sa a, souvan ti kras li te ye nan mond lan nan touris, plen ak trezò yo dekouvri. Kit ou se yon renmen detann sou sab amann, yon fanatik istwa ak kilti, oswa yon avanturyé anvi fè nouvo eksperyans, Ayiti ofri yon varyete aktivite ki pral satisfè tout dezi ete ou.
Pawas St Clément selebre swasanndizan sèvis bay Bondye ak kominote ayisyen an 23 novanm 2024 nan 2975 N. Andrews Ave., Wilton Manors, FL. Nan okazyon selebrasyon sa a, Emeline Michel pral nan yon konsè eksepsyonèl pou make evènman kiltirèl sa a. Nan meni pwogram sa a, komite a planifye pou òganize seyans evanjelizasyon, fòmasyon kontinye, nan domèn etik, moralite ak espirityalite. Evènman sa a pral mete aksan sou lafwa, rezon ak kilti tou pou rebati nan inite wayòm Bondye a isit sou tè a kote "Charite ini nou ak Bondye". Nan objektif pou elve kilti nan paroksism li, Achevèk Miami an pral gen plezi pou l rejwenn nou pou yon gwo selebrasyon ekaristik samdi 23 novanm 2024, apati 10 a.m. Ansanm, yo pral make dat mitik sa a grave nan memwa fidèl ak zanmi li yo. Aswè a pral òganize pa icon nan mizik ayisyen an, Emeline Michel, prezantasyon sot pase a nan peyizaj kiltirèl ayisyen an: "Nou akeyi chantè a pi popilè Emeline Michel. Li pral fè nou onè nan reviv moman pwisan ak inoubliyab. Ayiti Ak vwa melodiye, trè kaptivan ak chante powetik li yo, tout bèl souvni yo pral la tankou plaj nou yo, briz lejè maten nou yo ak vòl zwazo. kaprisyeuz" te ekri nòt la pou laprès. Diva 58-zan la kontinye etabli tèt li kòm youn nan vwa sengilye, kontajye mizik ayisyen an. Pandan ke li rete nan style li, li te kapab kreye linivè mizik li pandan karyè li ki te pèmèt li yo dwe onore nan endistri a pa fanatik sa yo. Emeline Michel ak tèks sensè li yo ak stil inik li te rive jwenn yon gwo odyans san renonse otantisite li. Avèk chante li yo ak vwa melodiye li, li te balanse plizyè jenerasyon. Pandan tout karyè mizik li, li gen yon repètwa anrichisman, anviwon trèz albòm nan kredi li, nou ka site kèk : Douvanjou ka leve (1987) ; Flanm(1989);Pa gen manti nan sa(1990); wonm ak flanm dife (1993); Tout tan mwen (1991); Emeline Michel, the very best (1994), Ban m pase (1996); Coedes ak nanm (2001); Rasin Kreyòl(2004); Rèn nan kè (2007); Quintessence ak anfen Gratitid (2015). Li gen tou anpil kolaborasyon ak lòt atis. Chanjman and Jan mwen (2020, and 2021) Emeline Michel, 40 ane eksperyans sou sèn, li pote tout Ayiti nan vwa li, nanm li ak kò li. Pandan ane florissante li yo nan siksè, li te kite mak li sou plizyè kontinan kote li te deja pèfòme (Antilles, Amerik, Ewòp, Azi). Sa te pèmèt li dekouvri plizyè kote, tankou: Carnegie Hall, nan Nasyonzini; Teatro Manzoni nan Milan; Sant Kravis nan Florid; Festival Entènasyonal Jazz (Ayiti). Apre sa, Ontario Luminato Festival la; Jazz Entènasyonal Monreyal; New Orleans Jazz Fest la; dis jou yo sou zile a. Prèt St Kléman, Rev. Patrick Charles, pwofite lanse yon envitasyon cho bay kominote a pou l vin selebre gwo jou sa a ki make swasanndiyèm anivèsè li e pou l amize yon lòt fwa ankò sou kilti ayisyen an.
Ayiti, yon ti peyi Karayib la, se yon destinasyon ki toujou twò souvan enkoni pou piblik la an jeneral. Sepandan, peyi sa a chaje ak trezò natirèl, istorik ak kiltirèl ki merite dekouvri. Soti nan plaj selès li yo nan eritaj istorik enpresyonan li yo, ki gen ladan cuisine ekskiz li yo, Ayiti ofri yon eksperyans inik ki pa pral manke sipriz ak anrichi moun ki chwazi vizite li.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
