Nan annal istwa Ayiti, yon zile ki sitiye nan Karayib la nan papòt Gòlf Meksik la e ki pataje ak Repiblik Dominikèn, Jean-Jacques Dessalines parèt tankou yon Phoenix nan sann opresyon. Li te fèt esklav 20 septanm 1758 lakay Henri Duclos, nan Cormier (Grande-Rivière-du-Nord), nan koloni franse Sendomeng, Desalin se te yon kreyòl orijin Afriken (Afwo-Karayib). pandan abolisyon an 1794 reyalize atravè revòlt esklav, aktyèlman te sèvi kòm yon ofisye nan lame franse a pandan Revolisyon fransè a. Nan epòk sa a, lide libète ak egalite te nan kè enkyetid abitan koloni yo. Dessalines te patisipe aktivman nan batay kont fòs Panyòl ak Britanik yo, ansanm ak franse yo, nan Santo Domingo. Lè Jean-Jacques Dessalines te monte nan rang Lyetnan Jeneral, te vire kont franse yo pandan ekspedisyon Leclerc la, ke Bonaparte te voye Sen Domeng pou retabli otorite kolonyal ak esklavaj pandan Revolisyon ayisyen an. Apre yo te kaptire ak depòtasyon Tousen Louvèti an Frans nan dat 7 jen 1802, Desalin te pran yon wòl prensipal nan kontinye batay pou endepandans la. Li te dirije anpil batay, tankou batay Crête-à-Pierrot nan mwa mas 1802, kote li te galvanize sòlda li yo ak deklarasyon popilè li yo: "Kite moun ki vle rete esklav fransè yo kite fò a, se pou moun ki, okontrè, Ki moun ki vle mouri tankou moun ki lib, mete liy bò kote m ’." Nan dat 1ye janvye 1804, Jean-Jacques Dessalines te reyalize objektif endepandans yo te espere depi lontan lè li te pwoklame Ayiti kòm yon nasyon souveren, li te vin tounen dezyèm peyi nan Amerik yo ki te pran endepandans nan men yon pouvwa kolonyal. Li te vin premye lidè nasyon ki fèk fòme a e yo te rele l Anperè sou non James I. Sepandan, rèy enperyalis li a te make pa politik otoritè ak brital, tankou masak anpil kolon blan ak redistribisyon tè bay peyizan ki te nan men jeneral lame endepandans yo. Anplis de sa, li te òganize lachas pou delenkan nan vil la pandan y ap mete ann aplikasyon politik agrè solid, paske yo konsidere ke yo reprezante yon menas pou estabilite nasyon an, aksyon kontwovèsyal sa yo te lakòz divizyon nan sosyete ayisyen an. Desalin te asasinen 17 oktòb 1806 apre yon konplo kèk nan jeneral li yo te òganize nan lame ayisyen an, lanmò li te make fen peryòd kout men enfliyan li sou pouvwa a. Malgre konfli ki te genyen sou metòd li yo, yo rekonèt li kòm prensipal achitèk endepandans Ayiti e yo te onore non l an 1903 lè yo te atribiye a im nasyonal ayisyen an, La Dessalinienne, ki konpoze pa Justin Lhérisson. Finalman, gwo vizyonè Jean Jacques Dessalines. rete yon figi anblèm nan listwa Ayiti, rekonèt pou wòl li nan batay pou endepandans ak fen esklavaj nan rejyon an.
Depi 2014, inisyativ “PRIM POU CHANJMAN” (PPC), Gwoup Konbit òkestre atravè Leaders of Tomorrow, onore jèn ayisyen ekstraòdinè ki fè aksyon remakab pou amelyore kominote yo. Okòmansman yo te rele "CITE SOLEIL PEACE PRIZE" e li te limite a sèlman jèn ki soti nan Site Solèy, pwogram sa a te elaji an 2023 pou l te genyen tout jèn nan peyi a ki gen yon enpak sosyal pozitif. Pou 11yèm edisyon li a, twa jèn lidè yo te rekonpanse pou devouman yo ak enfliyans sosyal yo nan kominote respektif yo.
Ayiti, pèl nan Karayib la, ofri yon eksperyans inik pou vwayajè k ap chèche otantisite, bote natirèl ak dekouvèt kiltirèl. Kontrèman ak kwayans popilè, peyi sa a plen ak trezò san sispèk ki pwomèt souvni dirab. Men poukisa yon vwayaj ann Ayiti se pi plis pase jis yon escaped: se yon imèsyon nan yon richès kiltirèl ak natirèl enprenabl.
Imajine yon mond kote chak sakado ou pote ede netwaye planèt la. Sa a se vizyon fonse dèyè Hill Plast pou adrese yon defi anviwonman enpòtan: polisyon plastik. Te fonde 6 oktòb 2019 pa Jhamily Hill Pompilus, sètifye nan ekonomi sikilè ak kreyasyon biznis, Hill Plast se yon konpayi ayisyen ki transfòme dechè plastik nan sakado élégance ak dirab. Sitiye ann Ayiti, konpayi an vize ofri pwodwi ki pa sèlman satisfè bezwen chak jou, men tou kontribye nan yon mond ki pi pwòp.
Nan peyizaj dinamik nan inovasyon dijital Kanadyen, yon konpayi kanpe deyò pou fizyon inik li yo nan talan, kreyativite ak devouman. Fonde pa yon ekip talan ayisyen ak Kanadyen, Infinity Pixel te byen vit etabli tèt li kòm yon lidè nan bon jan kalite sèvis dijital.
Drapo ayisyen an se pi plis pase yon senbòl nasyonal. Li se senbòl lit pou endepandans, idantite kiltirèl ak rezistans nan yon pèp. Chak ane le 18 me, Ayisyen rasanble pou selebre drapo yo ak yon ferveur inik. Atik sa a eksplore enpòtans jou sa a ak diferan fason yo selebre li atravè peyi a.
Ayiti, ak istwa inik li ak kilti vibran li, se yon peyi kote lang jwe yon wòl santral nan idantite nasyonal la. Lang prensipal Ayiti se kreyòl ayisyen, yon lang rich ak ekspresyon ki reflete melanj kiltirèl peyi a. Malgre ke franse se yon lang ofisyèl tou, kreyòl se prèske tout popilasyon an pale epi li se yon pati fondamantal nan lavi chak jou. Nan atik sa a, nou pral eksplore orijin, itilizasyon ak enpòtans kreyòl la ann Ayiti.
Sistèm politik demokratik la egzije pou patisipasyon aktif sitwayen yo nan jesyon vil la. Tout moun lib eksprime opinyon yo pou jesyon Harmony nan sosyete a. Anjeneral chwa ki genyen yo te fè soti nan òganizasyon an nan eleksyon gratis ak onèt. Sepandan, pafwa kandida yo sèvi ak vle di detounen reyalize bout yo. Èske nou ka konsidere zak sa a kòm yon fòm koripsyon oswa yon estrateji politik? Nan yon sosyete demokratik, òganizasyon eleksyon yo nan entèval regilye se yon enperatif. Manadjè yo jeneralman eli pa majorite nan votè yo, ki asire yo yon lejitimite sèten nan kad jesyon gouvènman an. Jodi a, pi plis ak plis, atravè mond lan, eleksyon yo yo kontwole pa pouvwa ekonomik. Sektè sa a bay yon anpil nan ajan kandida ki souvan achte sèvis yo medya yo nan lòd yo gen sèten vizibilite nan kominikasyon mas vle di (radyo, VAT, entènèt, elatriye) ak fè san yo pa kontrent anpil vwayaj trè chè, ki mande pou kapital menmen. By wout la, posibilite ke yon kandida ki gen mwayen finansye ki ba pou yo te eli se de pli zan pli redwi nan sosyete oksidantal yo. Malgre tout bagay, li ilegal pou achte vòt votè yo. Li se yon zak koripsyon ki ta dwe mennen nan sanksyon kriminèl. Pa gen sosyete ki ka tolere pratik sa a ki ta ka anpeche koripsyon nan sistèm demokratik la, epi, kidonk, nan sistèm elektora a. Sosyete sivil ak òganizasyon dwa moun yo dwe vijilan yo nan lòd pou fè pou evite sa yo galri danjere nan sistèm demokratik la. An reyalite, tantasyon an pou kòronp votè yo nan lòd yo jwenn aksè nan pozisyon elektif dwe denonse kòm yon zak koripsyon. Nan fè sa, ap mennen nan opozan politik ant devwa, ak lwa, paske sitwayen yo rele sou lib chwazi lidè yo nan lavil la. Alafen, òganizasyon eleksyon yo dwe fwi konsansis ant divès gwoup sistèm sosyal la. Manadjè yo dwe chwazi dapre kapasite yo nan bay repons adekwa nan pwoblèm ki gen nan konpayi an. Yo ka toujou benefisye de mwayen finansye pwisan nan men lòt patnè. Men, bay votè yo dirèkteman lajan se yon zak detektif kondanabl ki diminye otonomi a nan aksyon ak panse a votè yo. Nan sans sa a, vòt lèt la dwe reflete dezi a yo chwazi oswa bati yon jis, jis ak konpayi favorab.
Nan monn jodi a, kote prezans sou entènèt enpòtan anpil pou siksè biznis, se vizib sou motè rechèch esansyèl. Imajine sa: yon potansyèl kliyan ap chèche sèvis tankou ou an Ayiti. Li ouvri Google epi li tape yon bagay tankou b~"Haïti web agency"~b oswa b~"Haitian developer"~b. Kesyon an se: ki kote biznis ou klase nan rezilta rechèch sa yo? Nan ka nou an, b~Appo-graphic~b prezan nan twa premye rezilta yo pou rechèch la b~"Haïti web agency"~b ak b~Appolon Guy Alain~b okipe premye plas pou rechèch la sou b~"devlopè. Haitian"~b, gras a de nan atik nou yo byen optimize. Sa asireman garanti yo plis kontra, menm jan li garanti nou plis kontra, paske ou te jwenn nou nan mitan premye rezilta yo lè w ap fè rechèch sou referans natirèl an Ayiti ak SEO. Nan Haïti Wonderland, nou konprann enpòtans vizibilite sa a. Se poutèt sa nou travay pou asire ke biznis ou se nan mitan twa pi gwo rezilta rechèch pou mo kle ki enpòtan nan endistri ou, jan nou konnen majorite kliyan yo sèlman klike sou twa pi gwo rezilta sa yo. Sèvis nou yo kounye a konsantre sou ekri atik piblisite trè optimisé, ki fèt pou pouse ou nan tèt rezilta rechèch la. Nou ekri sou ou menm ak endistri ou, asire ke chak atik ak anpil atansyon vize atire atansyon a nan motè rechèch ak kliyan potansyèl yo. Nan kèk semèn sèlman, atik sa yo ka kòmanse plase nan pozisyon an tèt rezilta rechèch yo, bay ogmante vizibilite ak kondwi trafik sou sit entènèt ou oswa paj medya sosyal yo.
Ayiti, yon zile plizyè aspè, se renome pou peyizaj pitorèsk li yo, kilti rich ak festival vibran. Fèt ayisyen yo pi plis pase jis selebrasyon; yo reprezante nanm nasyon an menm, enkòpore istwa li, tradisyon li yo ak lespri kominotè li. Ann plonje nan vwayaj sa a, atravè kèk nan festival ki pi ikonik Ayiti.
Chak 1ye ak 2 Novanm, Ayiti vin vivan nan koulè nwa ak koulè wouj violèt pou selebre Guédés yo, espri yo venere nan relijyon Vodou a, senbòl yon lyen pwisan ant vivan ak mò. Fasinan, endommabl ak pwovokan, Guédés yo fòme yon fanmi vre nan panteon Vodou ayisyen an, kote yo respekte wòl yo kòm gid espirityèl moun ki mouri a nan apre lavi a. Ki te dirije pa figi anblèm tankou lejand Baron Samedi ak konpayon li Grann Brigitte, Guédés yo enkòpore paradoks yo nan lavi ak lanmò. Chak Baron gen yon pèsonalite inik: Baron Cimetière, Baron Kriminel, ak Baron La Croix se gadyen nanm ki moute desann sou fwontyè mond mò yo. Ansanm, yo fòme yon prezans pwisan ak yon ti jan pè, men pwofondman rasin nan kilti ayisyen an. Guédés pa tankou lòt espri vodou; yo demontre kouraj yo nan yon fason espektakilè. Abitye ak lanmò, yo pa pè anyen e yo pwovokan: yo manje vè, piman kri, ak rad pati sansib yo ak wonm ak pwav. Jès sa yo make endiferans yo an danje epi fè nou sonje ke yo te deja fè eksperyans lavi sou tè a. Se konsa, yo se psikoponp - èt sa yo ki mennen nanm yo nan moun ki mouri yo - ak aji kòm pon ant mond lan nan vivan yo ak sa yo ki nan mò yo. Gen kèk Guédés, tankou Guédé Nibo, mete rad nwa, koulè wouj violèt ak blan, yo chak ak karakteristik inik. Yo anpil e yo varye: Guédé Fouillé, Guédé Loraj, Papa Guédé, ak anpil lòt. Se espri sa yo ki, chak ane, raple Ayisyen enpòtans pou sonje moun ki mouri a epi onore yo. Kil Guedes yo pa sèlman relijye; li tou kiltirèl ak istorik. Dapre tradisyon, teritwa espirityèl yo, oswa "Fètomè" - surnome "Tè san chapo" - se yon kote nanm zansèt yo abite. Dapre istwa yo, orijin kil sa a tounen sou plato Abomey, ansyen kapital wayòm Dahomey, ann Afrik, kote lanmò ak lavi ansanm nan yon fòm senbyotik. Selebrasyon sa a ann Ayiti menm jwenn eko nan istwa ansyen. Women yo te onore mò yo tou ak "Fete Lemuria", ki te fèt nan mwa fevriye, pou anpeche lespri yo ak retabli lapè ant mond vivan yo ak mond moun ki mouri yo. Pou Ayisyen, onore Guédés yo vle di aksepte lanmò kòm yon pati nan lavi epi selebre lyen envizib ki ini nou ak moun ki kite nou yo. Se tou yon fason pou reziste, paske lavi, malgre defi li yo, dwe selebre nan tout konpleksite li ak pwofondè.
Pandan Je Olenpik 2024 yo te lanse Vandredi 26 Jiyè sa a, Paris te vibre nan ritm pèfòmans atistik ak parad ki soti nan plis pase 200 delegasyon atravè mond lan. Pami delegasyon sa yo, Ayiti te rekòmanse ak yon inifòm olenpik ki te atire atansyon entènasyonal e ki te klase twazyèm nan 10 inifòm ki pi elegant, dapre Forbes.
Resevwa pakè ou yo soti Ozetazini san strès, san kat kredi, menm nan moman difisil! Atann yon pakè soti Ozetazini ka byen vit tounen yon kochma an Ayiti: vòl, reta, pakè bloke oswa pèdi... Lorvenson Don Pierre te deja fè eksperyans sitiyasyon sa yo. Men, olye pou l abandone, jèn devlopè talan sa a deside pran aksyon. Li te fonde Smartcore Express, yon solisyon senp, serye, epi an sekirite pou pèmèt tout Ayisyen resevwa pakè yo soti Ozetazini, san pwoblèm.
Jedi 15 me 2025 la, otèl Karibe a te òganize konferans lansman 4yèm edisyon konkou redaksyon nasyonal Sant Muse Ayiti a. Evènman sa a te dewoule an prezans manm Sant Miz la, tankou Pè Gilbert Peltrop, kowòdonatè konkou a, Mesye Arnold Antonin, envite espesyal edisyon sa a, ansanm ak reprezantan enstitisyon tankou Ministè Edikasyon Nasyonal la, reprezante pa Emmanuel Bernard, ki t ap pale nan non Minis Mesye Antoine Augustin; OPC a; Inivèsite Leta Ayiti a, reprezante pa Rektè Dieuseul Prédélus; ONAPÉ, ki reprezante pa Misye Hervé Boursiquot ; Pwotektè Sitwayen yo, Mesye Wilner Morin; ak reprezantan PNUD, BINUH, ak UNESCO, reprezante respektivman pa Mesye Xavier Michon, Armor BouBarkri (sou non Madmwazèl Maria Isabel Salvador), ak Madmwazèl Erica Francillon Célestin (sou non Mesye Éric Voli Bi), patnè Sant Miz la nan inisyativ sa a. Manm laprès yo te prezan tou.
1ye desanm make yon moman eksepsyonèl pou kominote ayisyen an ak renmen byè atravè lemond, ak lansman ofisyèl byè "Ewo" pa antreprenè ayisyen Jhonson Napoléon. Apre siksè "Kola Choucoune", ki deja prezan nan plizyè peyi, tankou Etazini ak Kanada, li se vire nan byè "Ewo" pran mache Ameriken an. Disponib nan plizyè vil nan peyi Etazini, byè sa a enkòpore maryaj pafè ant tradisyon ak inovasyon, ofri konsomatè yo yon eksperyans gou inik. "Ewo" byè se pi plis pase jis yon bwason ki gen alkòl. Se yon plezi ki byen melanje gou natif natal kilti ayisyen an ak yon touche inovasyon. Nan yon peyi kote byè Prestige ak wonm Barbancourt te deja konkeri palè atravè lemond, byè "Ewo" ajoute ak fyète nan lis trezò gou ayisyen an. Jhonson Napoléon, nonm ki dèyè nouvo kreyasyon sa a, kontinye ap vole koulè Ayiti atravè lemond. Angajman li pou pwomouvwa bon jan kalite pwodwi ayisyen ap kontinye ranfòse repitasyon peyi li orijin. Byè "Ewo" se pa sèlman yon bwason, li se yon senbòl kreyativite ayisyen ak pèseverans ki depase fwontyè. Nouvo etap sa a demontre kapasite peyi a pou l fè pati tandans mondyal pou bon jan kalite byè atizanal. "Ewo" byè se pa sèlman yon pwodwi lokal dirijan, men li vle di tou sou sèn entènasyonal la kòm reprezantan yon kilti rich ak dinamik. Fyète ayisyen yo santi pou siksè Jhonson Napoléon ak nonmen k ap grandi nan byè "Ewo" se palpab. Se yon istwa siksè ki depase fwontyè jeyografik yo epi ki enkòpore fòs lespri antreprenè ayisyen an.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
