AsProNote: Yon platfòm edikatif inovatè pou lekòl Ayisyen yo

Lèt pou Otè Mwen Pi Renmen an: Yon Inisyativ CSimon Publishing ak Salon Liv Port-au-Prince

Konkou "Lèt pou Otè Mwen Pi Renmen an" se yon inisyativ ansanm CSmon Publishing, yon kay pibliye ki baze nan Virginia, Etazini, ak Salon Liv Port-au-Prince. Konkou a vize kreye yon platfòm kote jèn moun ki pasyone ak literati ka pataje afeksyon yo ak admirasyon yo pou otè ki make lavi yo atravè yon lèt dedye yo. Lèt sa a ka ekri an kreyòl ayisyen oswa an franse pa nenpòt jèn ki gen laj ant 18 ak 30 an k ap viv an Ayiti. Otè lèt la ka ayisyen oswa etranje, menm soti nan epòk Mwayennaj la. Konkou a te kòmanse nan dat 27 janvye, dat limit enskripsyon an, epi li ap kontinye jiska 15 avril, dat laremiz prim yo. Premye pri yo se 75,000 goud pou gayan an, 50,000 goud pou dezyèm plas la, ak 25,000 goud pou twazyèm plas la. Prim sa yo ap remèt pandan evènman an "Viv nan Proz ak Pwezi," òganize chak ane pa Salon Liv Port-au-Prince, ki pral fèt an 2025 nan Enstiti Frans Ayiti.

Senp ak rapid resèt pou sòs calalou ayisyen

Ou renmen calalou? Ki evalyasyon ou ta bay tèt ou sou 10 pou sòs calalou ou a? E ki dènye fwa ou te goute yon bon kalalou?

Sandra Dessalines, kreye pou temwaye libète li

Sandra Dessalines se yon pent, eskilpè ak atis plastik ayisyèn ki aprann pou kont li. Li fèt nan Pòtoprens, men li grandi nan komin Kafou. Jodi a, li se yon anbasadè ki bay kilti ayisyen yon nouvo lavi atravè atizay li toupatou nan mond lan, espesyalman an Frans kote li ap viv depi plis pase yon deseni. Yon chemen onorab Sandra Dessalines te fè etid kòm yon enjenyè agronòm nan Inivèsite Quisqueya nan Pòtoprens, epi li kontinye etid li nan INSA nan Toulouse, Lafrans. Antre ofisyèl li nan mond lan atizay sòti apre tranbleman de tè devastatè ki frape peyi li Ayiti 12 janvye 2010. Evènman sa a pouse li vin atis, sa ki mennen li jwenn nivo li ye jodi a. Nan tèm rekonesans, Sandra Dessalines pa bezwen fè plis renome, stil orijinal li, ki enspire pa peyi natal li Ayiti, ap vin pi popilè devan òganizatè gwo evènman atizay nan Pari. Nan mwa oktòb 2024, li menm te resevwa pri piblik nan Lmh Concept Evènman Atizay ak Design pou 10 ane egzistans yo nan Pari. Pri sa a montre orijinalite travay li ak kapasite li pou touche kè moun atravè kreyasyon li.

Konpa Ayisyen: Yon Vwayaj Mizik ak Kilti

Mizik te toujou yon pati esansyèl nan kilti ayisyen an, e pami anpil estil ki soti nan zile Karayib sa a, Compas okipe yon plas espesyal. Se yon stil mizik ki pote avèk li istwa, divèsite kiltirèl ak enèji vibran Ayiti. b~Orijin ak Evolisyon~b Compas Haïtien, ke yo rele tou Konpa, gen yon gwo rasin nan tradisyon mizik ayisyen ak Afriken yo. Devlopman li te enfliyanse pa estil tankou merengue dominiken, salsa Kiben, djaz e menm rock. Fizyon estil sa a te lakòz yon son diferan ki reprezante richès kiltirèl ak divèsite Ayiti. Bousòl ayisyen an te evolye pandan plizyè dizèn ane yo, soti nan yon stil ki pi tradisyonèl pou ale nan fòm ki pi modèn ak sofistike. Atis iconik tankou Nemours Jean-Baptiste ak Tabou Combo te ede fòme genre a epi pouse l sou sèn mizik entènasyonal la. b~Karakteristik konpa a~b Le Compas Haïtien karakterize pa ritm entoksikan li yo ak aranjman konplèks li yo. Enstriman tradisyonèl tankou gita, saksofòn, tanbou, ak nan kou, bas, jwe yon wòl enpòtan nan kreye mizik sa a Hatian. Lirik yo, souvan chante an kreyòl ayisyen, adrese divès tèm, soti nan lanmou ak lajwa rive nan pwoblèm sosyal ak politik. Dans se yon eleman inséparabl nan konpa ayisyen an. Ritm yo irézistibl ankouraje dansè yo balanse nan mizik la. Mouvman dans tradisyonèl yo, tankou "Kompa Direk" ak "Kompa Love," reflete ekspresyon lajwa ak sensualite ki karakterize genre mizik sa a. b~Global Enfliyans~b Pandan ane yo, konpa ayisyen yo te depase fwontyè peyi DAyiti pou konkeri etap entènasyonal yo. Atis ayisyen yo te ede popilarize jan an atravè lemond, yo te pote avèk yo chalè ak vitalite kilti ayisyen an. Festival mizik ki dedye a Compas atire fanatik atravè mond lan, bay yon eksperyans Immersion nan mizik sa a Hatian. Bousòl ayisyen an se pi plis pase yon jan mizik; li se yon estanda pou kilti ayisyen an, yon glas ki reflete istwa, divèsite ak rezistans pèp ayisyen an. Dekouvri konpa ayisyen an vle di plonje nan yon mond ki gen ritm kaptivan, dans pasyone ak istwa kaptivan, pandan y ap selebre eritaj mizik inik Ayiti. Kit ou se yon moun ki renmen mizik mondyal oswa tou senpleman kirye pou nouvo eksperyans, Compas Haïtien se yon envitasyon pou yon vwayaj son inoubliyab.

Cuisine ayisyen - Bouillon ayisyen: yon plat konvivialité

Eske ou ayisyen? Ou pa ayisyen men ou te rankontre yo dirèkteman oswa endirèkteman? Èske w te janm vizite Ayiti oswa ou gen zanmi ayisyen? Pa gen dout! Ou gentan manje bouyon! Bouyon ayisyen se yon plat anblèm nan cuisine ayisyen an. Bouyon bon gou sa a souvan fèt ak yon varyete vyann, tankou vyann bèf, kochon oswa poul, epi li kouvri ak legim fre tankou kawòt, pòmdetè ak seleri. Melanj sa a kreye yon amoni gou ki reflete richès kilti ayisyen an. Prepare bouyon (bouyon) se yon vrè atizay gastronomik. Engredyan yo ak anpil atansyon chwazi epi kwit dousman pou pèmèt gou yo konplètman devlope. Epis santi bon, tankou tim, lay ak tchili, ajoute yon touche chalè ak pwofondè nan plat la. Tradisyonèlman, bouyon an (bouyon) yo sèvi ak diri oswa bannann, fè li yon repa konplè ak rekonfòtan. Bouyon pa sèlman limite a yon plat, li se tou yon senbòl konvivialité ak pataje. Li souvan prepare pandan okazyon espesyal oswa rasanbleman fanmi, konsa ranfòse lyen ki genyen ant manm nan kominote a. Si w tante pou w prepare yon bouyon youn nan jou sa yo, pa ezite mande resèt la nan kòmantè yo.

Mache Ayisyen: Yon Inisyativ Phanord Cabé pou Ranfòse Pwodiksyon Nasyonal Ayisyen an

Komès lokal an Ayiti, byenke li rich an divèsite ak potansyèl, li fè fas ak anpil defi, tankou vizibilite ki ba pwodiktè lokal yo ak mank enfrastrikti apwopriye pou komèsyalize pwodwi yo. Sa gen ladan gwo kantite pwodui ki soti nan peyi etranje ki, san rezon, anvayi ti mache Ayisyen an ak pwodui ki pa bon kalite ditou. Se nan kontèks sa a Phanord Cabé, PDG medya sou entènèt Hebdo24 la, te devwale pwojè anbisye li a sou non "Mache Ayisyen". Li se yon platfòm dijital dedye a pwomosyon ak vant pwodui lokal Ayisyen yo. Mache Ayisyen, ki pwograme pou lansman an avril 2025, gen pou objektif konekte pwodiktè ak konsomatè Ayisyen yo atravè yon platfòm sou entènèt. Objektif la klè: ankouraje konsomasyon pwodui lokal yo tout pandan n ap bay ti biznis peyi a vizibilite yo bezwen anpil la. Lè inisyativ sa a konsantre sou kwasans komès lokal la, li ka tounen yon katalis pou ranfòse ekonomi ayisyèn nan.