Eksplorasyon kiltirèl: Dekouvri nanm ayisyen an

Ayiti limen jwèt olenpik 2024 yo ak rad klere tou

Vandredi 26 jiyè 2024 sa a, je lemonn antye te vire sou Pari pou ouvèti Je Olenpik yo te espere anpil. Pandan drapo yo t ap vole ak eksitasyon te monte, Ayiti te kaptire atansyon ak imajinasyon plizyè milyon espektatè. Nan yon parad espektakilè, Ayiti te pwouve ke li te kapab fè konpetisyon ak pi gwo pouvwa nan mond lan, non sèlman sou teren jwèt la, men tou sou podium nan mòd ak kiltirèl.

Pitye ​​oswa travay yon vye nanm kraze anba pwa yon egzistans ki gou tankou absent

Mo kriz la gen yon kantite enfini siyifikasyon. Pa gen entansyon revele yo tout apremidi sa a. Sepandan, gen kèk klarifikasyon ki nesesè. Yon timoun paran yo pa gen ase kòb nwèl sa a pou achte l yon poupe Little Black Mermaid lanse yon kolè epi fèmen tèt li nan chanm li san li pa manyen manje l pou jounen an. Yon ti gason yon vwazen te anpwazonnen chen toudenkou pou l te tire revanj oswa apre li te pran laraj, li te pèdi yon zanmi fidèl lannwit lan, antre nan kriz. Finalman, yon sosyete nan priz tout kalite chanjman epi ki gen lidè yo san kolòn vètebral, petèt pwolonje nan yon gwo kriz. Nan premye ka a, jenn fi a boude atire atansyon a nan paran li yo nan lòd yo santi yo apresye pa timoun laj li nan lekòl la oswa nan katye a. Jodi a, anviwon trant minit negosyasyon yo kapab ase pou jwenn yon solisyon dirab. Nan tan mwen an, kèk kou byen file nan senti a ta mete yon fen nan kapris sa a. Men, limanite ap evolye, yo di. Nan dezyèm ka a, ti gason sa a ka souri ankò apre kèk semèn. Li bezwen yon ti atansyon epi, pwobableman, yon lòt chen. Kòm Stendhal ta di, sèlman pasyon triyonf sou pasyon. Nan dènye ka a, sosyete sa a dirije pa inepts se souke nan nwayo li yo. Enstitisyon li yo ka dezentegre youn pa youn. Fòs vivan yo fonn nan pa gen tan. Sitiyasyon sa a kreye yon tsunami sosyete ki detwi tout lavi nan kominote sa a. Se vre wi yon kriz. Kriz la nan pwen de vi sa a konstitye yon sitiyasyon alarmant, dezespere nan egzistans la nan yon kominote kote pa gen anyen k ap mache byen. Dezòd ap gouvènen siprèm la. Sans nan lavi a disparèt. Moun nan ka pran priyorite sou kominote a. Tout moun ap eseye rezoud pwoblèm yo san yo pa enkyete sou lòt moun. Vwazen ki pi pre a rlege ane limyè lwen. Ki jan yo ale nan kreyasyon? Ki jan nou ka kontinye vin ansent lòt? Ki jan atis la ka absòbe gwo dekourajman kolektif sa a kòm yon sous motivasyon? Se kesyon sa yo mwen bezwen reponn. Yon atis wè ak santi sa mòtèl òdinè pa ka menm imajine nan yon lavi de mil ane. Li kreye pou denonse, lè konsyans li kòm yon moun ap revòlte. Li egzalte ewo yo oswa peyi a selon santiman li. Li chante nan bote nan yon fanm irézistibl, kaptivan oswa lèd resplende. Li ka sèvi ak dezolasyon ki antoure a tou pou l bay lavi yon sans. Kreye nan literati tankou nan boza an jeneral pa depann de sitiyasyon an. Zak kreyasyon an depann de dispozisyon kreyatè a. Evènman yo paralize kèk ak galvanize lòt. Kreye se agreyab. Se poutèt sa tout moun jwi selon fantasy yo. Ekri ouvri pòt pou chanje. Ekriven an pran yon gade diferan nan mond lan. Lè li mete tèt li nan reyalite li anbeli li, fè li pi bon oswa efreyan selon mesaj li gen entansyon pataje. An tou, avèk li lavi pa janm estatik. Ekri se mete mond lan nan yon bokal pou eksplore linivè a. Atis la reflechi sou travay li nan tout move tan. Oswald Durand te kontan wè bèl kò Choucoune nan obsèvatwa sekrè li a. Musset, nan lòt men an, te nan doulè ekri sou lannwit Oktòb li. Kanta Dany Laferrière, nan ekzil, li dekri laterè diktati Divalye a ak neglijans jèn fi nan katye li a nan monn vyolan e danjere sa a. Alafen, ekriven an ap viv nan yon sosyete ak valè ke li pataje oswa ou pa. Yo kondisyone egzistans li oswa yo pa gen okenn enfliyans sou li. Nan plizyè fason, mond lan ki antoure sèvi kòm laboratwa li. Li fè eksperyans li yo la. Li pran yon nouvo gade nan mond lan, chire, dezagre, melankoli, vyolan, plen ak anmè depann sou atitid li. Pitié se travay yon vye nanm kraze anba pwa yon egzistans ki gou absent. Jenn Mike Bernard Michel ap viv sou ekspeditif ak manti. Men lavi yo tonbe sou li ak vyolans endèskriptibl. Malè anbrase l lajounen kou lannwit. Se poutèt sa nou ta dwe abandone? Musset te renmen di: “nonm se yon apranti, doulè se mèt li. E pesonn pa konnen tèt li jiskaske li fin soufri. » Atis la dwe pwodui anba tout syèl. Sa a se vokasyon li. Moun enkonpetan ki sou pouvwa a, bandi legal oswa otowout, gwo pri lavi a, chomaj, kè kase se tout bagay ki sousi pou li. Si se vre ke yon vant grangou pa gen zòrèy, reyalite a rete ke li kenbe sèvo a alèt. Non, li ankouraje l ’nan pwen nan kreye travay intemporel. Mesye Mercy, ou gen yon avni briyan devan ou. Travay Jean Rony Charles, liv la disponib nan Éditions Repérage.

Melchie Daëlle Dumornay: pepit ayisyen nan kandida pou tit pi bon jwè CONCACAF

Ayiti, yon peyi ki souvan asosye ak defi sosyo-ekonomik li yo, tou gen yon richès enkwayab nan talan ak potansyèl nan divès domèn, tankou espò. Youn nan pi bèl bèl pyè koute chè nan trezò sa a se Melchie Dumornay, yon jèn jwè foutbòl ki te fèk vote pi bon jwè CONCACAF. Tit prestijye sa a mete aksan sou non sèlman kapasite eksepsyonèl li yo, men tou, gwo potansyèl Ayiti genyen pou enpresyone mond lan.

Poukisa chwazi Ayiti pou pwochen vakans ou a?

Ayiti, bijou sa a ki nich nan Karayib la, se yon destinasyon ki merite dekouvri pou bote natirèl li, istwa kaptivan ak kilti inik. Pafwa pa konnen e souvan souzèstime, Ayiti poutan gen anpil bagay pou l ofri vwayajè kap chèche otantisite ak peyizaj ekstraòdinè. Men yon seri rezon ki fè peyi zile sa a ta dwe pami pwochen destinasyon vakans ou yo.

Ayiti : Le Colombier, gadò sekrè Belle-Anse

Nan kè a nan dlo azure nan lanmè Karayib la, kanpe majestueux Colombier a, yon mas wòch enpoze ki defye tan ak eleman yo. Sitiye sou kòt pitorèsk Belle-Anse nan sidès Ayiti, Colombier a se plis pase yon fòmasyon jewolojik; li se yon senbòl bote natirèl ak eritaj kiltirèl rejyon an. Domine orizon maren an ak silwèt enpoze li yo, Colombier a kouvri nan mistè ak lejand pase de jenerasyon an jenerasyon. Dapre istwa lokal yo, wòch sa a te fòme pa bondye lanmè yo tèt yo, temwaye nan pasaj yo nan dlo sa yo kristal klè. Yon lejand ki ajoute yon aura nan pasyon nan kote sa a ki deja mayifik. Men, pi lwen pase aparans mitik li yo, Colombier a ofri tou yon eksperyans vizyèl mayifik. Vizitè ki antre nan mèvèy natirèl sa a jwenn rekonpans ak panorami mayifik: falèz apik k ap plonje nan dlo turkwaz, ans izole ki kouvri ak sab an lò, ak abondan flora maren ki anime maren an. Le Colombier se tou yon refij pou divèsite biyolojik remakab. Dlo li yo se lakay yo nan yon foul moun nan espès maren, soti nan pwason kolore nan koray espektakilè ak tòti lanmè majestueux. Plonje ak plonje amater ap jwenn yon paradi konsève la, kote lanati ap gouvènen sipwèm ak chak imèsyon se yon eksplorasyon kaptivan. Kòm yon plas touris, Le Colombier ofri yon escaped inoubliyab pou vwayajè kap chèche avanti ak dekouvèt natif natal. Kamyon bato soti nan Belle-Anse pèmèt vizitè yo vin pi pre ak pèsonèl ak mèvèy natirèl sa a, kontanple fòm espektakilè li yo epi kite tèt yo dwe kaptive pa bote kaptivan li yo. An brèf, Colombier a enkòpore kintesans bote natirèl Ayiti, yon trezò kache nan kè lanmè Karayib la. Ant peyizaj mayifik li yo, eritaj kiltirèl li rich nan lejand ak divèsite biyolojik eksepsyonèl li yo, bijou maritim sa a konplètman merite repitasyon li kòm yon destinasyon touris esansyèl. Vin dekouvri Colombier a epi kite tèt ou pran pa majik kote eksepsyonèl sa a.

Le Saut Mathurine: Yon trezò ki kache nan Sid Ayiti

Sitiye nan metwopòl sid Ayiti, nan komin Camp Perrin, toupre vil Okay, Saut Mathurine se youn nan pi gwo ak enpresyonan kaskad dlo ann Ayiti. sit natirèl sa a se yon trezò vre pou rayisab lanati, avanturyé ak ​​touris nan rechèch nan bote natif natal. Si se rejyon sid peyi DAyiti li te ye pou anpil plaj kaka kleren li yo anba pwa solèy Zantiy yo, anpil twou wòch li yo, fò tout kalite ak lòt sit istorik enpòtan. Pami tout gwo richès natirèl sa a, gen vil ki kanpe deyò pou bò eksepsyonèl yo. Epi ki pa kite moun ki vle vizite yo endiferan. So Mathurine a se jisteman youn nan yo. Saut Mathurine a kanpe deyò pou wotè enpresyonan li yo ak koule pwisan, kreye yon spektak mayifik natirèl. Kaskad dlo a, ki koule ak fòs nan yon pisin, se ki fòme ak dlo klè, turkwaz, pandan y ap bay yon anviwònman idilik ak lapè pou moun ki benyen la. Nan lòt mo, vizitè yo ka pwofite anviwònman mayifik sa a pou yo detann, piknik oswa naje nan dlo fre ak dinamize Mathurine Falls.