Repiblik Ayiti a, premye nasyon Nwa endepandan nan mond modèn nan, gen senbòl pwisan ki reflete idantite li, istwa li, ak lit li pou libète. Pami senbòl sa yo gen deviz nasyonal la: Libète – Egalite – Fratènite.
Li atik la an :
Dapre Atik 4 Konstitisyon Ayisyen an nan lane 1987, deviz nasyonal la klè: Libète – Egalite – Fratènite.
Twa mo sa yo pa sèlman slogan. Yo reprezante yon eritaj istorik pwofon, lye ak Revolisyon Fransèz la, men tou yon adaptasyon ak reyalite Ayiti, ki fèt nan Revolisyon 1804 la, ki te mete fen nan esklavaj ak kolonyalis.
1. Libète: Li raple lit esklav yo pou kase chenn yo epi pwoklame endepandans an 1804. Nan Ayiti, libète se pa yon konsèp abstrè, men yon dwa yo te genyen ak san ak diyite.
2. Egalite: Li eksprime dezi pou yon sosyete san yerachi rasyal oswa diskriminasyon sosyal. Tout sitwayen Ayisyen, san distenksyon, dwe egal devan lalwa.
3. Fratènite: Li senbolize inite ak solidarite ki nesesè pou konstwi yon nasyon solid fas a defi istorik ak kontanporen yo.
Deviz nasyonal la "Libète - Egalite - Fratènite" akonpaye lòt anblèm ofisyèl yo:
Drapo Ayisyen an: ble ak wouj, ki senbolize inite pèp la.
Emblem Repiblik la: yon pye palmis ki gen chapo libète a sou tèt li, antoure ak kanon ak zam, ki pote lejand "Inite se Fòs."
Senbòl sa yo konbine raple detèminasyon Ayiti pou l rete lib, souveren, ak ini.
Nan yon kontèks mondyal ki make pa inegalite ak kriz sosyal, deviz Ayisyen an rete enpòtan jodi a. Li enspire non sèlman sitwayen Ayisyen yo, men tou tout moun k ap goumen pou jistis, diyite ak egalite atravè lemond.
Lè yo repete epi viv deviz sa a, chak jenerasyon kontribye pou pèpetre lespri 1804 la: yon pèp ki kanpe dwat, fyè, epi ki gen rezistans.
Facebook : https://www.facebook.com/haitiwonderland
Youtube : https://www.youtube.com/@haitiwonderland
Instagram : https://www.instagram.com/haitiwonderland/
Twitter : https://twitter.com/haitiwonderland
Linkedin : https://www.linkedin.com/in/haitiwonderland/
Viv nan pwoz ak pwezi se yon evènman atistik ak kiltirèl òganizasyon kiltirèl Salon de Livre de Port-au-Prince (OCSLPAP) ki te òganize nan objektif pou rasanble jèn atis ki soti nan kapital ayisyen an pou montre yo bay yon gwo odyans. Edisyon sa a pral dewoule samdi 27 jiyè 2024 nan sant kiltirèl pyépoudré, ki chita nan nimewo 332 sou Route de Bourne. Ane sa a òganizatè yo anonse misyon yo se rasanble talan ki soti nan divès kategori atistik, toujou nan objektif pou ede yo vin abitye youn ak lòt, epi ede kreye yon lyen solid ant yo ak piblik ayisyen an. Kategori òganizatè yo vize pou dezyèm edisyon sa a se jèn powèt, slammers, komedyen, rapè, dansè, chantè, pent, ak ekriven ki deja pibliye omwen yon travay. Viv nan pwoz ak pwezi pral yon opòtinite tou pou ankouraje jenès ayisyen reflechi. Premye pati nan evènman an pral konsakre nan yon diskisyon sou yon tèks ekriven ayisyen an pi popilè Louis Philippe Dalembert, ki gen tit The Other Face of the Sea po imigran an. Se yon liv ki pale aklè ak reyalite pèp ayisyen an jodi a. Yo te deja anonse premye pati sa a ap modere pa jounalis ak kritik literè Carl Pierrecq ki travay pou ekriven ti istwa a, e Pierre Marie, yon jèn etidyan sosyoloji nan Fakilte Syans Imen (FASCH) ap bay modération. . Apre yon premye edisyon ki gen anpil siksè ki te dewoule nan mwa me 2023 nan lokal bibliyotèk minisipal Delmas, òganizatè k ap viv nan pwoz ak pwezi yo di yo detèmine e yo te fè pwomès pou ane sa a pou yo delivre bay piblik la pòto. -princien, yon evènman kiltirèl nan echèl eksepsyonèl pou dezyèm pwomnad la. Yon lòt fwa ankò, sa a pral opòtinite pafè pou selebre gwo richès kilti ayisyen an atravè ògàn jèn talan nou yo. Etandone kontèks difisil, ki manifeste nan sitiyasyon ensekirite prèske chak jou ki domine depi kèk tan, nan yon bon pati nan Pòtoprens, anons evènman sa a vini kòm yon nouvo souf oksijèn, gaye nan tout poumon yo. nan vil la. Se yon lòt opòtinite ankò pou nou raple atravè fèt atistik sa a menm nan moman gwo twoub, atizay ap rete yon limyè endispansab, paske menm nan moman kriz, lèt la ak atis la (chanèl difizyon li) ap tounen refij, sous nan. rekonfò ak apeze pou tout nanm moun.
Abòne ak bilten nou an pou w rete enfòme de tout aktivite nou yo ak aktyalite sou Ayiti.
Ayiti, yon repiblik endepandan depi 1804, se yon peyi ki sitiye nan Karayib la, jisteman nan Gòlf Meksik la. Okipe pati lès yon zile ke li pataje ak Repiblik Dominikèn, li pwolonje sou yon zòn 27,750 kilomèt kare. Pi popilè pou klima twopikal li yo ak atraksyon touris tankou Labadie, Cocoyer Beach, Sitadèl la ak Palè Sans Souci, peyi a atire vizitè ki soti nan tout mond lan. Peyizaj divès li yo gen ladan tèren montay enpresyonan kòm byen ke plenn kotyè ki jwe yon wòl enpòtan nan ekonomi li yo. Pami atraksyon natirèl li yo se majestic Massif de la Selle ak zòn lapèch andedan tankou Lake Azuei. Malgre richès natirèl li, Ayiti fè fas ak gwo defi ekonomik, tankou debwazman ak degradasyon tè, ki anpeche devlopman dirab li.
Non Ayiti enkòpore yon istwa rich, ki make pa lit pou libète, yon eritaj endijèn ak yon desten eksepsyonèl. Mo sa a, jodi a sinonim ak premye Repiblik nwa endepandan an, pote avèk li plizyè syèk transfòmasyon ak rezistans. Dekouvri orijin, istwa ak siyifikasyon non iconik sa a.
Ayiti se yon peyi ki pa janm sispann kaptive ak istwa rich li, kilti pwosede ki vibwan li yo ak bèlte natirèl li mayifik. Byenke souvan enkoni, Ayiti chaje ak trezò ki merite yo dekouvri. Peyi inik Karayib sa a, ki make pa syèk nan istwa, divès kilti ak peyizaj mayifik, ofri yon eksperyans vwayaj inoubliyab. Swiv nou pou dekouvri bijou pèp ayisyen sa a.
Jedi 15 me 2025 la, otèl Karibe a te òganize konferans lansman 4yèm edisyon konkou redaksyon nasyonal Sant Muse Ayiti a. Evènman sa a te dewoule an prezans manm Sant Miz la, tankou Pè Gilbert Peltrop, kowòdonatè konkou a, Mesye Arnold Antonin, envite espesyal edisyon sa a, ansanm ak reprezantan enstitisyon tankou Ministè Edikasyon Nasyonal la, reprezante pa Emmanuel Bernard, ki t ap pale nan non Minis Mesye Antoine Augustin; OPC a; Inivèsite Leta Ayiti a, reprezante pa Rektè Dieuseul Prédélus; ONAPÉ, ki reprezante pa Misye Hervé Boursiquot ; Pwotektè Sitwayen yo, Mesye Wilner Morin; ak reprezantan PNUD, BINUH, ak UNESCO, reprezante respektivman pa Mesye Xavier Michon, Armor BouBarkri (sou non Madmwazèl Maria Isabel Salvador), ak Madmwazèl Erica Francillon Célestin (sou non Mesye Éric Voli Bi), patnè Sant Miz la nan inisyativ sa a. Manm laprès yo te prezan tou.
Premye nasyon nwa ki te libere tèt li anba esklavaj ak pran endepandans nan men Lafrans an 1804 e ki te enfliyanse lòt mouvman liberasyon atravè mond lan, enspire lit pou libète ak egalite.
Ayiti beni ak peyizaj natirèl espektakilè, ki gen ladan plaj sab blan, mòn ak divèsite biyolojik rich.
Ayiti gen yon eritaj istorik rich, ki gen ladan sit tankou Sitadèl Laferrière ak Palè Sans-Souci, ki nan lis UNESCO Mondyal Eritaj.
Ayiti gen yon kilti rich ak divèsifye, enfliyanse pa eleman Afriken, Ewopeyen yo ak endijèn. Mizik, dans, atizay ak kizin ayisyen yo selebre atravè lemond.
